NIEUWE GOLF
jaartal:
1985
lengte:
87 min
logline:
een film over de wisselwerking tussen gecomponeerde en geïmproviseerde muziek in Nederland.
Synopsis:
De film NIEUWE GOLF geeft een overzicht van ontwikkelingen in het hedendaagse muziekleven in Nederland. In omtrekkende bewegingen brengt de film het raakvlak in beeld van gecomponeerde en geïmproviseerde muziek. Uitvoerende musici spelen daarbij een belangrijke rol, omdat ze soms zowel bij de ene als bij de andere vorm van muziek betrokken zijn en schijnbaar moeiteloos overstappen.
Ook sommige componisten zijn op meer terreinen actief: enerzijds spelen zij geïmproviseerde muziek, daarnaast schrijven ze gedegen stukken volgens alle regels van die kunst. Anderen onderschrijven een manier van werken die bij popmuziek gebruikelijk is. Er wordt bijvoorbeeld niet voor een anoniem orkest gecomponeerd, maar voor een specifiek gezelschap waarvan de componist alle details en kwa¬liteiten kent.
Binnen de film wordt zo het project Kaalslag gevolgd. Vier componisten – Louis Andriessen, Cornelis de Bondt, Willem van Manen en Cees van Zeeland – schreven ieder een stuk voor twee samenwerkende orkesten, De Volharding en Hoketus. Deze orkesten hebben een traditie in het werken zonder di¬rigent, wat een grote betrokkenheid van alle medespelenden tot gevolg heeft.
Beide orkesten hebben ook duidelijk ideeën over het repertoire dat ze wensen uit te voeren. Wegens de korte voorbereidingstijd en de moeilijkheidsgraad van sommige stukken werd in het geval Kaalslag toch besloten, de vier composities te laten dirigeren! Naast een aantal overeenkomsten vallen verschillen in opvatting en manier van werken op tussen deze vier componisten.
De film verkent vooral ook de breedte van het terrein waar gecomponeerde en geïmproviseerde muziek elkaar raken, zodat zeer uiteenlopende vormen van nieuwe muziek aan bod komen. Muzikanten die het ene moment noot voor noot geschreven mu¬ziek uitvoeren, blijken even later ook in een funkbandje te spelen.. Meezingen in een koor dat zich toelegt op avantgarde muziek, staat zingen van swingende geïmproviseerde muziek niet in de weg.
In levende lijve een concert meemaken is iets anders dan
een fragment op film zien. De duur van een stuk muziek staat vaak haaks op hoe film met tijd omgaat. Maar film heeft de mogelijkheid van montage tot zijn beschikking, waardoor beel¬den en geluiden haarscherp tegen elkaar aan kunnen worden ge¬legd, en de diversiteit van wat er nu op muziekgebied in Ne-derland gebeurt benaderd kan worden.
Wanneer wordt geluid muziek? Hoe beïnvloedt beeld – het film¬beeld – wat we horen? De film speelt met beelden en geluiden, en laat zo de grenzen van het medium film zien. De film wil zo min mogelijk uitleggen, maar zo veel mogelijk laten zien, in een filmische vorm die probeert ogen en oren te scherpen.
oktober 1985 (tekst flyer)
Nieuwe Golf is gemaakt ter gelegenheid van het Europees jaar van de muziek als samenwerkingsproject van Gaudeamus/Chris Walraven, Musica ’85/Sieuwert Verster en
de IJsbreker/Jan Wolff met bijdragen van het Prins Bernhard Fonds, het ministerie van WVC, VPRO en Buma/Stemra
met:
Maarten Altena – Louis Andriessen – ASKO-koor – Ab Baars – Leo Baatsen – René van den Berg – Peter van Bergen – Gilius van Bergeijk – Henk Bernlef – Beppie Blanken – Geert van Blokland – Lodewijk de Boer – Cornelis de Bondt – Alex Booy – Aad Bouwhuis – Gerard Bouwhuis – Willem Breuker – Fred Brinkman – Gene Carl – Jaap Dercksen – Peter van Dinther – Reijer Dorrestein – Bob Driessen – Martin van Duynhoven – Bert van Dijk – Niek van Dijk – Nedly Elstak – Huib Emmer – Dil Engelhard – Renato Freyggang – Jeroen Goldsteen – Ad Groter – Jan Willem van de Ham – Jeff Hamburg – Liesbeth Harting – Willem Helwig – Hoketus – Simeon ten Holt – Guus Janssen – Paul Koek – Pim Koot – Henk Kraayenzank – Louis Lanzing – Peggy Larson – Reinbert de Leeuw – Jos Leussink – Theo Loevendie – Theo Loevendie Kwintet, met Errol Cemyl – Loos – Willem van Manen – Hans van der Meer – Ton van der Meer – Misha Mengelberg – Hans Meijdam – Carla Meijers – Viktor Miller – Jard van Nes – Piet Nieuwint – Leo van Oostrom – Hedwig Paesbrugge – Jeannette van der Pal – Eleonore Pameyer – Paradise Regained Orchestra – John Reinders – Residentie-Orkest – Camille Rorije – Mariëtte Rouppe van der Voort – Astrid Seriese – Pieter Smithuysen – Harry Sparnaay – Pien Stades – Frenk van der Sterre – Paul Termos -Tony Thijs – Wim Timmermans – Trebbel – Arielle Vernède – Lucas Vis – Hans Visser – De Volharding – Klaas de Vries – Diderik Wagenaar – Patricio Wang – Heleen van der Weel – Rombout Willems -Jeanette Yanikian – Cees van Zeeland en vele anderen
scenario & regie: Digna Sinke
camera: Albert van der Wildt, Peter Brugman, Sjoerd Janssen
assistentie & grip: Philip Hering, Marc Homs, Jessica Klijn, Wouter Suyderhoud
geluid: Erik Langhout, Georges Bossaers, Victor Dekker, Menno Euwe,
Marcel de Hoogd
assistentie: Els Mertens, Gusta van Eyk
materiaal: Fujicolor
titels: Titra Film Laboratorium, 2M Filmgroep
titelmuziek: Willem Breuker/Spanish Wells (BV Haast 044)
afwerking: RCM Filmlab
productieleiding: Conny Brak, Marjon van Schaik
montage: Jan Wouter van Reijen
mixage: JPS/Erik Langhout
producent: P. Hans Frankfurther / PAN film
première 9 oktober 1985
release: 17 oktober 1985
uitzending: 18 januari 1986